Jeden kościół – dwa wyznania, dwie parafie czyli z wizytą w Budziszynie

Bautzen – słowiański Budyšin (Budziszyn) – to niewielkie miasto nieco ponad 50 km. od zachodniej granicy Polski.  Jest stolicą Górnych Łużyc i jednocześnie najważniejszym ośrodkiem najmniejszego słowiańskiego narodu – Serbołużyczan. Zwane miastem siedemnastu, wież obfituje w wiele zabytków. Najważniejszym z nich jest kościół św. Piotra.

Jedną z jego unikatowych cech jest to, że od 1524 roku (z potwierdzeniem umową po 19. latach) służy on wiernym dwóch wyznań: rzymsko-katolickiemu i ewangelicko-luterańskiemu. Niechlubnym wyjątkiem był okres wojny trzydziestoletniej (1618-1648). Kościół podzielony jest wewnątrz około metrowej wysokości balustradą, która naturalnie ma dostępne przejścia. Każda ze stron jest w pełni wyposażona do sprawowania nabożeństw w swym porządku i liturgii. Niedzielne msze katolickie zaczynają się o godz. 8.30, zaś dwie  godziny później w “swojej” części zbierają się luteranie.

Obiekt w obecnych kształtach pochodzi z XV w. choć znaczne zniszczenia miały miejsca w  latach 1634 i 1945.  Pierwszy kościół stanął tu już w 1000 roku, a jego patronem od XIII wieku był św. Jan Chrzciciel. Wśród ciekawostek należy tu wymienić fakt, iż w przeszłości planowano budowę drugiej wieży, a sam obrys kościoła (co można zobaczyć na planie, ale także i dostrzec na zewnątrz stojąc od strony ratusza) tworzy specyficzne “zakrzywienie”. Z bogatego wyposażenia wnętrza należy wymienić w części katolickiej: barokowy ołtarz główny (1723 r.) Balthasara Permosera z obrazem Antonio Pellegriniego “Jezus przekazujący św. Piotrowi klucze do Królestwa Niebieskiego”, stalle i krucyfiks z początku XVIII w. W części ewangelickiej należy zwrócić uwagę (nawa południowa) na ołtarz z 1640 r. z wyobrażeniem najprawdopodobniej miasta Budziszyna w tle konającego Chrystusa i lożę (XVII w.) wykonaną dla księcia Jana Jerzego III Wettyna. Naturalnie każda ze stron posiada swoje organy.  Warto tu zajrzeć. Znakomitą okazją niech będzie organizowany tu w czasie Adwentu najstarszy w Niemczech jarmark. Zgodę na jego odbywanie wydał już król Wacław IV Luksemburski w 1384 r., a miało to miejsce na pół wieku wcześniej niż pierwszy jarmark w Dreźnie….

Tomasz Śnieżek

zdjęcie główne:
Kościół św. Piotra w górnołużyckim Budziszynie
widocznym na kalenicy
zakrzywieniem.
fot. T. Śnieżek